علائم پوسیدگی دندان در کودکان و راهکارهای پیشگیری از آن

پوسیدگی دندان کودکان؛ یکی از مشکلات رایج دهان و دندان در سال های اولیه زندگی است که به دلایل مختلفی رخ می دهد. توجه داشته باشید که پوسیدگی دندان های شیری به سادگی و با مصرف آنتی بیوتیک و روش های خانگی قابل درمان نیست و در اولین فرصت باید به دندانپزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید.

🦷 مینای دندان‌های شیری، نرم‌تر و نازک‌تر از دندان‌های اصلی است؛ به همین دلیل هر کودکی در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار دارد. خبر خوب این که جای نگرانی نیست؛ پوسیدگی دندان کودکان تا حد زیادی قابل پیشگیری است.

پوسیدگی دندان چیست؟

پوسیدگی دندان کودکان، وضعیتی است که در آن روی مینای دندان به اصطلاح حفره‌هایی ایجاد می شود. این موضوع، یکی از بیماری‌های بسیار شایع دهان و دندان بوده؛ و زمانی اتفاق می‌افتد که مینای دندان از طریق تولید اسید توسط باکتری‌ها، آسیب می‌بیند.

برای آشنایی با روش های مختلف درمان پوسیدگی دندان کودکان در بهترین کلینیک دندانپزشکی مشهد روی لینک زیر کلیک کنید:

دندانپزشکی کودکان مشهد

مراحل پوسیدگی دندان کودکان

حفره دندان، معمولاً بر اثر تجمع باکتری ها و مواد قندی ایجاد می شود. وقتی غذا می خورید ذرات باقی مانده روی دندان ها توسط باکتری های موجود در دهان، ماده ای اسیدی تولید می کنند که ترکیب آن با بزاق تشکیل لایه ای به نام پلاک می دهد که به تدریج باعث پوسیدگی و ایجاد حفره روی دندان ها می شود.

پوسیدگی دندان کودکان به تدریج ایجاد می شود و در مراحل اولیه به سختی قابل مشاهده است. به طور کلی:

• مرحله اول: ایجاد نوار سفید مات روی سطح دندان، نزدیک به خط لثه (این اولین علامت است و معمولا توسط والدین تشخیص داده نمی شود.)
• مرحله دوم: نوار زرد، قهوه ای یا سیاه روی سطح دندان و نزدیک به خط لثه که نشان دهنده پیشرفت پوسیدگی اولیه است.
• مرحله سوم: ایجاد حفره های قهوه ای یا سیاه روی دندان ها و تخریب بخشی از آن که نشان دهنده پوسیدگی پیشرفته است.

نشانه های پوسیدگی دندان اطفال

پوسیدگی دندان کودکان ممکن است نشانه های متفاوتی داشته باشد و گاهی شاید تا زمان مراجعه به دندانپزشک، علائم خاصی را در دهان کودک نشان ندهد. کلینیک دندانپزشکی بارانا، یکی از بهترین و معتبرترین کلینیک های دندانپزشکی کودکان مشهد است که خدمات متنوعی را در این حوزه به شما ارائه می دهد.

برخی از نشانه‌های پوسیدگی دندان کودکان عبارتند از:

راهکار تشخیص پوسیدگی دندان کودکان

این بیماری ابتدا بدون علامت است و لکه های سفید کوچکی روی دندان ها ظاهر می شود که با چشم عادی قادر به دیدن آن‌ها نیستید. زمانی که پوسیدگی دندان کودکان پیشرفت کند، علائمی از جمله درد و عفونت در لثه ها نمایان می شود. شما با مراجعه منظم به دندانپزشک اطفال می توانید از سلامت دندان و لثه های کودک خود مطمئن شوید. دندانپزشک متخصص اطفال، با استفاده از تجهیزات پیشرفته و تهیه عکس رادیوگرافی از دندان ها می تواند پوسیدگی را در همان مراحل اولیه تشخیص داده و آن را برطرف نماید.

دلایل اصلی خراب شدن دندان کودکان

سایر عوامل پوسیدگی دندان کودکان عبارتند از:

1. رژیم غذایی نامناسب
2. استفاده از شیرینی جات و مواد قندی
3. عادت های بد غذایی مانند نگه داشتن غذا به مدت طولانی در دهان کودک
4. عوامل ژنتیکی و وراثت
5. موقعیت جغرافیایی و محل سکونت کودک (نبود فلوراید در آب آشامیدنی)
6. بیماری‌های مرتبط با دهان و دندان مثل آفت
7. عدم رعایت بهداشت دهان
8. نقص در بهداشت دهانی؛ مثل مسواک زدن نادرست
9. عدم استفاده از فلوراید
10. مصرف داروهای کاهش دهنده بزاق دهان

چه کودکانی بیشتر در معرض خطر خرابی دندان قرار دارند؟

باکتری ها در دهان همه کودکان وجود دارند، اما بعضی کودکان بیش از سایرین در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند. استفاده نکردن از فلوراید در سنین کودکی، رژیم غذایی سرشار از نشاسته و مواد قندی، ترشح بزاق کمتر از حد معمول به دلیل بیماری های داخلی و بهداشت ضعیف دهان و دندان، می تواند خطر پوسیدگی دندان کودکان را نسبت به سایرین افزایش دهد.

دندان‌های شیری، نقش مؤثری در صحبت کردن و جویدن غذا بر عهده دارند و حفظ آن ها برای سلامت دندان های دائمی ضروری است،
🔴 بنابراین، پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان را از زمان رویش اولین دندان جدی بگیرید! 🔴

چگونه از پوسیدگی دندان کودکم پیشگیری کنم؟

1. به محض ظاهر شدن اولین دندان در دهان کودکتان، مسواک زدن را شروع کنید. علاوه بر این، زبان کودک خود را با پشت مسواک تمیز کنید و از خمیر دندان های حاوی فلوراید ویژه کودکان استفاده کنید.
2. قبل از سه سالگی مقدار کمی خمیر دندان برای کودک خود استفاده کنید، (به اندازه دانه برنج) و بعد از سه سالگی کودک شما می تواند به اندازه یک نخود از خمیر دندان مخصوص کودکان استفاده کند.
3. پس از 2 سالگی، توصیه می کنیم هر روز دندان های کودک خود را نخ دندان بکشید.
4. استفاده از تنقلات چسبنده و شیرین مانند چیپس، آب نبات، کلوچه و کیک را محدود کنید. این موضوع نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان ایفا می کند.
5. از ظروف مشترک برای دادن غذا به کودکتان استفاده نکنید. این کار از انتقال باکتری های دهان شما به کودک جلوگیری می کند.
6. شب ها هنگام خواب داخل شیشه کودک، شیر یا آبمیوه نریزید و آب را جایگزین کنید، این مواد حاوی قندهایی هستند که باعث پوسیدگی دندان کودکان می شوند.
7. هر شش ماه یکبار، ملاقات با دندانپزشک را در برنامه ریزی چکاپ های پزشکی کودک خود قرار دهید.

راه های دیگر برای پیشگیری از پوسیدگی دندان

والدین الگوی خوبی برای کودکان هستند. اگر شما به مراقبت از دهان و دندان های خود اهمیت بدهید، کودک شما نیز این رفتار را تقلید کرده و از دندان های خود محافظت می کند.

تغییر در عادات غذایی نیز می تواند نقش مؤثری در پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان داشته باشد.

درمان پوسیدگی دندان ها

پوسیدگی دندان کودکان با درمان های خانگی امکان پذیر نیست و باید اقدامات دندانپزشکی انجام شود. ممکن است دندان کودک شما نیاز به عصب کشی یا پر کردن داشته باشد. در برخی موارد و بنا به تشخیص دندانپزشک، دندان پوسیده کودک کشیده می شود و تا زمانی که دندان اصلی جای آن را بگیرد، استفاده از فضا نگهدار برای جلوگیری از جابجایی دندان های مجاور کودک تجویز می شود.

علت پوسیدگی دندان کودکان شیرخوار

اهمیت تشخیص زود هنگام پوسیدگی دندان کودکان خردسال

دندان های شیری مهم هستند. اگر این دندان ها خیلی زود از دست بروند، دندان‌های باقی مانده ممکن است حرکت کنند و جایی برای رویش دندان های اصلی باقی نگذارند.

تشخیص پوسیدگی در مراحل اولیه بسیار مهم است؛ زیرا درمان پوسیدگی دندان کودکان در این مرحله راحت تر است و از مشکلات جدی تر پیشگیری می شود.

اگر خرابی دندان ها درمان نشده باقی بماند و پیشرفت کند، روند درمان آن نیز سخت تر می شود. با توجه به سن پایین کودکان، مراحل درمان سخت تر و هزینه های آن نیز نسبت به بزرگسالان بیشتر است.

پیشگیری از پوسیدگی دندان ها در کودکان شیرخواره

رویش اولین دندان های شیری از شش ماهگی آغاز می شود و والدین می بایست از زمان در آمدن اولین دندان، مراقبت از دهان و دندان های کودک خود را جدی بگیرند تا از پوسیدگی دندان کودکان خود پیشگیری کنند. اکنون بخشی از اقدامات توصیه شده برای والدین را با هم مرور می کنیم.

1- شب ها کودک را با شیشه شیر در تخت خواب نگذارید.

2- نوشیدنی های شیرین را با شیشه شیر به نوزاد ندهید و بعد از هر بار نوشیدن شیر یا مایعات حاوی واد قندی، لثه های کودک را با گاز استریل به آرامی تمیز کنید یا کمی آب جوشیده سرد شده به او بدهید.

3- از شش ماهگی، مصرف شیشه را برای نوزاد خود محدود کنید و نوشیدنی ها را با فنجان به او بدهید. در 12 ماهگی می بایست کودک شما فقط با فنجان چیزی بنوشد. مصرف شیشه شیر باعث تسریع روند پوسیدگی دندان کودکان می شود.

4- برای کودکان بالای 12 ماه، آب و شیر رچرب می تواند به عنوان نوشیدنی های اصلی مورد استفاده قرار بگیرد. شیر کم چرب نیز از دو سالگی به بعد برای کودکان توصیه می شود. لازم به ذکر است، مصرف شیر باعث استحکام مینای دندان ها شده و خطر پوسیدگی دندان کودکان را نیز کاهش می دهد.

کودکان معمولا تا سن هشت سالگی نمی توانند به تنهایی و به خوبی دندان های خود را مسواک بزنند. از همین رو، پوسیدگی دندان کودکان نسبت به بزرگسالان شایع تر است.

کلام آخر

“زمانی که اولین دندان در دهان کودک ظاهر می شود، احتمال خرابی دندان وجود دارد و پوسیدگی دندان کودکان یکی از مشکلات بسیار رایج است که باید جدی گرفته شود. والدین، نقش اساسی در مراقبت از دهان و دندان کودک خود دارند و تا زمانی که کودک به تنهایی قادر به این کار نیست باید او را همراهی کنند. پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان، مهمتر از درمان است و باید در مراحل اولیه تشخیص داده شده و برطرف شود.”

سؤالات متداول

برای تشویق کودکم به استفاده از مسواک چکار کنم؟

والدین الگوی بسیار خوبی برای کودکان هستند. می توانید برنامه مسواک زدن خانوادگی را اجرا کنید و همراه با همسر و فرزندتان دندان های خود را مسواک زده و نخ دندان بکشید.

آیا پوسیدگی دندان کودکان می تواند ارثی باشد؟

وراثت؛ یکی از عوامل مؤثر در ایجاد پوسیدگی دندان کودکان است، اما اگر توصیه های ذکرشده در این مطلب را جدی بگیرید و به بهداشت دهان و دندان های کودک خود اهمیت بدهید، می توانید از بروز پوسیدگی و پیشرفت آن تا حد زیادی جلوگیری کنید.

آیا قطره آهن می تواند باعث پوسیدگی دندان کودکان شود؟

قطره آهن می تواند باعث تغییر رنگ دندان ها شود، اما در پوسیدگی دندان کودک شما نقشی ندارد.

مسواک زدن برای کودک چند بار در روز توصیه می شود؟

کودکان نیز مانند بزرگسالان باید دوبار در روز مسواک بزنند. صبح ها بعد از صبحانه و شب ها قبل از خواب، بهترین زمان برای مسواک زدن کودکان است.

بهترین روش برای پیشگیری از پوسیدگی دندان نوزادان چیست؟

دندانپزشک اطفال می تواند از وارنیش فلوراید برای پیشگیری از پوسیدگی دندان های نوزاد شما استفاده کند. این روش کاملاً بی خطر است و با ایجاد لایه ای روی قسمت خارجی دندان از پوسیدگی و ایجاد حفره روی آن جلوگیری می کند.