عوامل تأثیر گذار در شکل‌گیری کراس بایت + درمان

کراس بایت یک نوع بیماری دندانی است که بر نحوه قرار گرفتن دندان‌ها روی هم تأثیر می‌گذارد. نشانه اصلی آن این است که وقتی دهان شما بسته است، دندان‌های بالایی پشت دندان‌های پایینی قرار می‌گیرند. این موضوع می‌تواند دندان‌های جلو یا عقب را تحت تاثیر قرار دهد. crossbite می‌تواند به دلیل موقعیت دندان، موقعیت فک یا ترکیبی از هر دو ایجاد شود. در این مقاله قصد بررسی نشانه‌های کراس بایت و انواع آن را داریم.

کراس بایت چیست؟

داشتن آرواره‌های مرتب و دندان‌های منظم که کنار هم قرار می‌گیرند، نشانه مهمی از سلامت دهان و دندان شما محسوب می‌شود. کراس بایت به دندان‌هایی گفته می‌شود که وقتی دهان شما بسته است روی یکدیگر قرار نمی‌گیرند. هنگامی که این مشکل را دارید، دندان‌های بالا و پایین به هم نمی‌رسند یا هنگام غذا خوردن یا گاز زدن میوه در موقعیت صحیح قرار نمی‌گیرند.

کراس بایت وضعیت مشابه بیماری دندانی دیگری به نام آندربایت است. تفاوت اصلی بین این دو در این است که crossbite فقط روی بخشی از دندان‌ها تاثیر می‌گذارد و آندربایت روی همه آنها تاثیر دارد. هر دو می‌توانند عوارض دردناکی داشته باشد، اما اصلاح آن توسط یک متخصص دندانپزشکی امکان‌پذیر است. این مشکل می‌تواند در دندان‌های جلویی (که دندان قدامی نیز می‌گویند) یا در دندان‌های عقب (یا دندان خلفی) رخ دهند.

عوامل زیر تاثیر به سزایی در شکل گرفتن این مشکل دارند:

1. فشار زبان در هنگام بلع
2. دندان های از دست رفته
3. دندان‌های شیری که نمی‌افتند
4. از دست دادن زودهنگام دندان شیری
5. فک کوچک
6. دندان‌های خیلی بزرگ‌
7. شکاف کام
8. شکاف لب

علائم کراس بایت

علاوه بر قرار گرفتن غیر طبیعی دندان‌ها روی هم، این عارضه نشانه‌های دیگری هم دارد:

• درد یا ناراحتی فک
• مشکل در گاز گرفتن یا جویدن
• تنفس دهانی
• مشکلات گفتاری و تغییر در حالت لب

در صورت عدم درمان کراس بایت، این عارضه می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان و بیماری دهان و لثه شود. بیماری‌های لثه معمولاً بدون علائم خاصی رخ می‌دهند و هنگامی که فرد برای معاینه به دندانپزشک مراجعه می‌کند از وجود این بیماری‌ها در دهان خود کمی متعجب می شود.

انواع کراس بایت

سه نوع دارد که شامل قدامی و خلفی و گونه ای می باشد.

1- کراس بایت خلفی: زمانی رخ میدهد که دندان‌های خلفی بالایی (آسیاب‌های بالایی) روی دندان‌های خلفی پایینی قرار نمی‌گیرند. این نوع معمولاً به دلیل باریک شدن نامنظم کام و دندان‌ها در فک بالا است و می‌تواند در یک یا هر دو طرف دهان ایجاد شود. بین 8 تا 16 درصد از کودکان از این نوع عارضه رنج می‌برند.

2- کراس بایت دندان قدامی: انسداد زبانی دندان‌های قدامی بالایی (ثنایا و نیش) با دندان‌های قدامی تحتانی است. برخی یا همه دندان‌های قدامی بالا در پشت دندان‌های قدامی پایین قرار دارند. در برخی موارد دندان‌‌های جلویی پایین، دندان‌های جلویی بالایی را به طور کامل پنهان می‌کنند.

3-کراس‌بایت باکال یا گونه‌ای: این ناهنجاری بسیار نادر و در عین حال بسیار شدید است. در این حالت دندان‌های بالای یک طرف به گونه بسیار نزدیک‌تر بوده و روی دندان‌های پایین منطبق نیستد.

crossbite چه مشکلاتی می‌تواند ایجاد کند؟

این عارضه فقط یک مشکل زیبایی نیست. برای بزرگسالان می‌تواند مشکلات دیگری ایجاد کند. این مشکلات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. تراشه یا ترک دندان ناشی از انسداد غیر طبیعی بین دندان‌های بالا و پایین
2. افزایش خطر ابتلا به حفره ها و بیماری‌های لثه، مانند التهاب لثه و بیماری پریودنتال
3. عقب‌رفتگی لثه، یک بیماری جدی دهانی که ریشه‌های دندان را در معرض عفونت و پوسیدگی قرار می‌دهد
4. مشکل در بستن دهان
5. درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن
6. سردرد و درد فک
7. دندان درد شدید
8. آپنه خواب
9. اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
10. مشکل در صحبت کردن یا ایجاد صداهای خاص
11. تشکیل پلاک
12. دندان قروچه
13. کیفیت خواب پایین
14. مشکل در حفظ بهداشت مناسب دهان و دندان
15. لق شدن دندان ها

علت شکل گرفتن کراس بایت چیست؟

سه علت کلی وجود دارد:

1. ژنتیک

علل اسکلتی و دندانی ممکن است ژنتیکی باشد. این بدان معنی است که اگر سایر افراد خانواده شما کراس بایت داشته باشند، ممکن است شما یا فرزندتان نیز به این عارضه مبتلا شوید.

2. عوامل محیطی

عوامل محیطی نیز میتواند تأثیر بگذارد. اگر دندان‌های شیری‌تان در سال‌های ابتدایی‌تان لق نشده و نیفتاده‌اند یا اگر به نظر می‌رسد که دندان‌های دائمی شما با تأخیر بیرون می‌آیند، ممکن است خط فک و دندان‌های دیگرتان برای جبران این موارد دچار کراس بایت شده باشند. عاداتی مانند تنفس دهانی و مکیدن انگشت شست در اواخر دوران کودکی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشد.

3. عادات دوران کودکی

عادات مکیدن می‌تواند رشد فک را در کودکان تغییر دهد. مکیدن شست و یا استفاده بیش از حد از بطری یا پستانک از جمله عادات مکیدن است که می‌تواند بر فک و شکل گرفتن این عارضه تاثیر بگذارد.

crossbite چگونه درمان می شود؟

این مشکلات معمولاً با استفاده از دستگاه‌های ارتودنسی یا روش‌های درمان جراحی اصلاح می‌شوند. زمان درمان برای بزرگسالان و کودکان بسته به شدت آن متفاوت است. درمان کراس بایت ممکن است از 18 ماه تا 3 سال طول بکشد.

اگر این ناهنجاری دندان‌ها در دوران کودکی شناسایی شود، درمان می‌تواند قبل از 10 سالگی شروع گردد. زمانی که فک هنوز در دوران کودکی در حال رشد است، می‌توان از گسترش‌دهنده کام برای باز کردن سقف دهان و درمان کراس‌بایت استفاده کرد. بریس‌ها نیز ممکن است به عنوان نوعی درمان استفاده شوند.

اگر به این مشکل دچار هستید و قصد درمان آن را دارید، کلینیک بارانا مشهد یکی از بهترین‌ گزینه‌ها است. کلینیک بارانا در مشهد با ارائه انواع خدمات ارتودنسی و درمانی، میتواند به از بین بردن مشکلات دندانی شما با بهترین قیمت و کیفیت کمک کند.

برای بزرگسالانی که کراس بایت شدیدتر دارند، ممکن است جراحی فک توصیه شود. هدف از جراحی فک، تنظیم مجدد و تراز صحیح فک شماست.

راه‌های درمان کراس بایت

درمان آن معمولاً شامل دستگاه‌های ارتودنسی یا جراحی است. چندین دستگاه و روش ارتودنسی در دسترس است.

1. استفاده از الاینرهای شفاف

الاینرهای شفاف یک درمان ارتودنسی رایج برای کراس بایت هستند. الاینرها تمام سطوح دندان‌های بالا و پایین را می‌پوشانند. این اجازه می‌دهد تا دندان آزادانه حرکت کند بدون اینکه توسط دندان های مقابل تحت تأثیر قرار گیرد.

2. بریس‌های ارتودنسی

بریس ها قادر به درمان اکثر موارد کراس بایت هستند. اگر فقط یک دندان در این ناهنجاری باشد، بریس‌ها می‌توانند آن را بدون کمک وسایل ارتودنسی اضافی اصلاح کنند. اگر بیش از یک دندان باشد، می‌توان از دستگاه گسترش‌دهنده استفاده کرد.

3. به کار گرفتن گسترش‌دهنده کام (RPE)

گسترش‌دهنده‌های سریع کام (RPE)، قوس‌های دندانی باریک را باز می‌کنند و کراس بایت‌های خلفی را اصلاح می‌کنند. این دستگاه روی دندان‌های آسیاب فک بالا قرار می‌گیرد و یک پیچ دستگاه را در وسط دهان متصل می‌کند. برای فعال کردن RPE ها، هر روز مقدار کمی پیچ را می‌چرخانید.

4. جراحی فک

در شدیدترین موارد، ممکن است جراحی فک (ارتوگناتیک) توصیه شود. از جراحی برای درمان آندربایت، اوربایت، کراس بایت و آپنه خواب پیشرفته استفاده می‌شود. در طول این عمل، جراح فک بالا و پایین را به طور استراتژیک حرکت می‌دهد.

4. هدگیر

یکی دیگر از روش های درمانی کراس بایت استفاده از هدگیر ها است که جزو درمان ها ارتودنسی محسوب می شود.هدگیر ارتودنسی رو سر بیمار قرار می گیرد و با سیم به دندان ها متصل می شود. این دستگاه باعث وارد شدن فشار و نیروی زیادی به فک و دندان می شود و اجازه نمی دهد و از رشد فک جلوگیری می کند.

درمان کراس بایت چقدر طول می کشد؟

زمان درمان بسته به سن و شدت کراس بایت متفاوت است. اگر در دوران کودکی تشخیص داده شود، معمولاً راحت‌تر رفع می‌شود. این به این دلیل است که فک کودک به طور کامل رشد نکرده است و استخوان آنها نرم‌تر و راحت‌تر قابل دستکاری می باشد.

اصلاح ارتودنسی در بزرگسالان ممکن است، اما نیاز به زمان بیشتری دارد. درمان آن با بریس‌های فلزی معمولاً بین 6 ماه تا 2 سال طول می‌کشد. موارد بسیار خفیف ممکن است فقط تا 8 ماه طول بکشد. اگر به جراحی فک نیاز داشته باشید، درمان طولانی‌تر خواهد بود که باید زمانی را برای بهبودی نیز در نظر بگیرید.

اگر در مشهد سکونت دارید و دندان‌های شما نیاز به ارتودنسی دارند، می‌توانید به متخصص ارتودنسی مشهد در کلینیک بارانا مراجعه کنید. این کلینیک با ارائه بهترین خدمات و شرایط اقساطی یکی از برترین‌ها در رفع انواع مشکلات دهان و دندان می باشد.

سخن پایانی

“کراس بایت عبارت است از: ناهماهنگی یک یا چند دندان در هر قسمت از دهان که در نتیجه دندان‌ها درست روی یکدیگر قرار نمی‌گیرند. این مشکل می‌تواند دردناک باشد و بر توانایی جویدن شما تأثیر بگذارد و همچنین باعث ساییدگی دندان‌ها شود. گزینه‌های درمانی رایج برای حل این عارضه مانند بریس‌ها، الاینرها، بازکننده‌های کام و در موارد شدید، جراحی وجود دارد. در برخی موارد با ارتودنسی نیز قابل حل است. کلینیک بارانا در مشهد با ارائه خدمات درمانی و انجام ارتودنسی به رفع مشکلات دهان و دندان می‌پردازد.”

سوالات متداول

آیا کراس بایت از بین می‌رود؟
خیر. به خودی خود درمان نمی‌شوند، بنابراین درمان زود هنگام برای جلوگیری از مشکلات فک و دندان مهم است. بهترین زمان درمان آن در دوران کودکی است، زمانی که فک و صورت هنوز در حال رشد هستند.

چرا کراس بایت مشکل ساز است؟
درست مانند هر شکل دیگری از ناهماهنگی دندان‌ها، این ناهنجاری ممکن است منجر به تراشیده شدن دندان‌ها، حساسیت و سایش ناهموار مینا شود. علاوه بر این، اگر دندان‌های شما هم‌سطح نباشند، ممکن است ماهیچه‌های صورت شما به اندازه ای که باید درگیر نشوند و باعث کشیدگی، گردن درد یا حتی سردرد شود.

در چه سنی باید کراس بایت را اصلاح کرد؟
بهتر است از سن 7 سالگی به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. اگر عارضه در این سن شروع نشده باشد، یک متخصص ارتودنسی حرفه‌ای رادیوگرافی می‌گیرد و می‌تواند پیشرفت آینده مشکل را پیش بینی کند و در صورت لزوم برای درمان اقدام نماید.