ارتودنسی فانکشنال چیست و چه تاثیری بر موقعیت دندان‌ها دارد؟

ارتودنسی فانکشنال شامل اصلاح اندازه، شکل و رابطه استخوان‌های صورت و فک است. به عبارت دیگر، به نحوی عمل میکند تا فک به اندازه کامل خود برسد و دندان‌های دائمی را قادر سازد تا به موقعیت مطلوب‌تری دست یابد. این امر همچنین نیاز به کشیدن دندان‌های سالم را از بین میبرد که متأسفانه یک عمل رایج در ارتودنسی سنتی است.

ارتودنسی فانکشنال چیست؟

ژنتیک ممکن است یکی از دلایل دندان کج کودکان باشد، اما مکیدن انگشت یا شست، تنفس دهانی، بلع معکوس و رانش زبان همگی از عادات عملکرد عضلانی هستند که نیز می‌توانند رشد دندان را از مسیر خود خارج کنند و منجر به دندان کج کودکان شوند. بریس‌های ارتودنسی سنتی دندان‌ها را صاف می‌کنند، اما عادات ضعیف عملکردی را برطرف نمی‌کنند. بدون اصلاح مشکلات عملکردی و زمینه‌ای که باعث این اختلال می‌شوند، خطر این که دندان‌های صاف شده به مرور زمان جابجا شوند و دوباره ناهماهنگ شوند، افزایش می‌یابد.

متخصصین متوجه شدند که کشیدن و سپس صاف کردن دندان‌ها تأثیر مضری بر برخی از بیماران دارد، که نه تنها باعث درد مزمن فک می‌شود، بلکه منجر به شکل‌گیری چهره و لبخند نامناسب نیز می‌شود. زیرا دندان‌ها اغلب برای بستن شکاف‌ها به عقب کشیده می‌شوند و این ممکن است منجر به اختلال عملکرد TMJ یا مشکلات راه تنفسی شود. پس راه چاره آن ارتودنسی فانکشنال است که دخالتی در کشیدن دندان ندارد.

شایع‌ترین مشکل مشاهده شده، رشد ناکافی فک بالا است که منجر به شلوغ شدن دندان‌های دائمی می شود. بیشتر اوقات، ژنتیکی است، اما برخی رفتارها در سنین پایین وجود دارد که ممکن است منجر به عدم تعادل رشد شود. این مشکلات اگر زود تشخیص داده شوند و با یک دستگاه ارتوپدی درمان شوند، تقریباً نیازی دندان دائمی سالم را بکشید. همچنین می‌تواند باعث شود که بریس‌ها بعداً برای مدت کوتاه‌تری استفاده شوند. روش ارتودنسی فانکشنال با استفاده از دستگاه‌های به خصوص علاوه‌بر مرتب کردن ردیف دندان‌ها باعث رفع مشکلات فک و تنفسی بدون نیاز به کشیدن دندان میشود.

❗️جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با ارتودنسی میتوانید به مقاله ارتودنسی مشهد مراجعه کنید❗️

ارتودنسی فانکشنال برای کودکان

همانند سایر درما‌ های دندانپزشکی، درمان به موقع دندان‌های کج و ناهماهنگی بایت، موثرتر و محافظه کارانه تر خواهد بود. کودکان بین 6 تا 9 سال می توانند درمان را شروع کرده و اولین دستگاه را استفاده کنند. درمان مشکلات ساختاری فک، مال اکلوژن یا نگرانی در مورد انسداد راه تنفس در اوایل زندگی کودک می‌تواند لبخندی زیبا و پایدار را تضمین کند و از بروز مشکل بیشتر جلوگیری کند.

همچنین میتواند خطر اختلالات TMJ و مشکلات آپنه خواب را در مسیر کاهش دهد. برای برخی از کودکان، ارتودنسی فانکشنال می تواند نیاز به بریس را برطرف کند. با انبساط چند بعدی کام، ناهماهنگی بایت هنگام حرکت تدریجی دندان ها اصلاح می شود، بنابراین تماس درستی برقرار می کند.

علاوه بر این، کودکانی نیز وجود دارند که دارای اتصالات فرنوم محدود کننده لب و یا زبان هستند. ممکن است نیاز باشد که تجدید نظر در این پیوست‌های فرنوم محدودکننده انجام شود. فرنوم زبانی محدود کننده زبان است که ما معتقدیم در ایجاد مال اکلوژن نقش داشته است. ما معتقدیم که دستیابی به زبان درمانی مناسب بخشی از ثبات ارتودنسی و بهبود سلامت کلی است.

اگر فکر می‌کنید فرزند شما ممکن است از یک دوره درمان ارتودنسی فانکشنال بهره مند شود، میتوانید به کلینیک بارانا مشهد بخش دندانپزشکی کودکان مراجعه کنید و جهت بهبود دندان فرزند خود اقدام کنید. دندانپزشکی کودکان مشهد در کلینیک بارانا توسط بهترین متخصصین در یک فضای آرام انجام شده و هیچ جای نگرانی برای استرس کودک وجود ندارد.

انواع دستگاه فانکشنال ارتودنسی و کاربرد آن

دستگاه های فانکشنال دندان شامل دو دسته متحرک و ثابت هستند که استفاده از هرکدام به وضعیت دهان و دندان بیمار بستگی دارد. ارتودنسی فانکشنال ثابت اجزایی دارد که روی قوس های دهانی ثابت می شود. اما دستگاه ارتودنسی فانکشنال متحرک که نسبت به ثابت، رایج‌تر است ساختاری پلاستیکی داشته و توسط خود فرد در دهان قابل نصب یا برداشتن است.

در ادامه به معرفی انواع دستگاه فانکشنال ثابت و متحرک در ارتودنسی می‌پردازیم.

1. دستگاه هربست

دستگاه هربست یک نوع دستگاه ارتودنسی فانکشنال ثابت است. کاربرد این دستگاه بیشتر برای درمان اوربایت شدید است که که مانع رشد فک پایین فرد می شود. در صورت استفاده از این دستگاه نمیتوانید خودتان آن را حرکت دهید زیرا به صورت ثابت بر روی قوس داخلی دهان قرار میگیرد. 

2. دستگاه ارتودنسی فانکشنال متحرک بایونیتور

 بایونیتور از نوع دستگاه فانکشنال متحرک است که هدف استفاده از آن تصحیح و اصلاح اوربایت یا کراس بایت است. اوربایت و کراس بایت شرایطی است که دندان‌ها به درستی روی یکدیگر قرار نمی گیرند و فک تناسب ندارد. از تاثیرات این دستگاه میتوان به افزایش رشد فک پایین و رفع مشکل اوربایت اشاره کرد.

3. دستگاه فانکشنال اکتیویتور

دستگاه فانکشنال اکتیویتور در ارتودنسی متحرک فانکشنال کاربرد دارد. این دستگاه هماهنگی بین فک بالا و پایین را فراهم می کند. مدل‌های مختلفی از اکتیویتور موجود است از جمله: اکتیویتور  H، اکتیویتور  V، اکتیویتور کینتور. 

4. دستگاه فانکشنال متحرک فرانکل

فرانکل از جمله ابزارهای ارتودنسی متحرک برای درمان ناهنجاری های فک است. دستگاه ارتودنسی فانکشنال متحرک فرانکل باعث محدودیت نیروهای عضلانی نامناسب شده و با تحریک رشد فک پایین، فضای خالی را برای رشد دندان های دائمی ایجاد می کند. 

5. دستگاه فانکشنال تویین بلاک

تویین بلاک نیز از انوع دستگاه فانکشنال ارتودنسی است. هدف این دستگاه کمک به بهبود روند رشد فک پایین و اصلاح مشکل اورجت دندان های افراد مبتلا می باشد.

6. دستگاه ارتودنسی فانکشنال مارا

دستگاه مارا برای کمک به جلو آوردن فک افرادی است که دندان های جلوی فک بالایی آن ها بسیار جلوتر از دندان های جلویی فک پائین شان قرار دارند.

تفاوت ارتودنسی فانکشنال با ارتودنسی سنتی

چیزی که آنها را از ارتودنسی معمولی متمایز می کند این است که نه تنها دندان های فرد را صاف می کند، بلکه با تغییر موقعیت فک بالا و پایین، ظاهر صورت را نیز بهبود می بخشد. ناهماهنگی فک بالا یا پایین ممکن است بر نیش تأثیر بگذارد. همچنین می تواند منجر به علائمی مانند گردن درد، میگرن، درد شدید، سردرد، آپنه خواب، اختلال عملکرد TMJ و موارد دیگر شود.

ارتودنسی سنتی

در صورت شلوغی دندان ها، ارتودنسی سنتی با کشیدن دندان برای ایجاد فضای بیشتر در دهان فرد عمل می کند. دندانپزشک معمولاً برای ایجاد فضای کافی برای صاف کردن دندان‌های بیمار، چهار دندان را می‌کشد. با این حال، گفته می‌شود که کشیدن دندان باعث می‌شود لبخند فرد کمتر گسترده و بسیار باریک‌تر شود. همچنین می تواند دلیل صاف شدن نیمرخ صورت باشد که در آینده قابل اصلاح نیست.

ارتودنسی فانکشنال

ارتودنسی فانکشنال رویکرد متفاوتی دارد. برخلاف روش سنتی، در این روش نیازی نیست دندان را بکشید. در عوض، با انبساط فک، فضای بیشتری برای رشد دندان‌ها به وجود می‌آورد. برای انبساط فک از دستگاه منبسط‌‌ کننده فک استفاده می‌شود. لازم است دستگاه برای مدتی در جای خود بماند تا بتوان فک بالا و پایین را باز کرد. این کار می‌تواند به درمان مشکلات سینوس و آپنه خواب کمک کند.

دلیل اینکه ارتودنسی فانکشنال بهتر است این است که نیازی نیست دندان را بکشید و نتایج نهایی به مراتب بهتر است. روش‌های مختلفی برای صاف کردن دندان‌ها وجود دارد. در هنگام تصمیم گیری در مورد روش باید یک نکته را در نظر گرفت که روش معمولی فقط دندان‌های صاف را ارائه می دهد در حالی که روش ارتودنسی فانکشنال چندین مزیت دیگر را ارائه می دهد.

در جایی که ارتودنسی سنتی فقط بر روی صاف کردن دندان ها متمرکز است، ارتودنسی فانکشنال یک رویکرد دوگانه است که تمرکز اولیه آن ارتوپدی است. این تمرکز شامل بهبود مسیر تنفسی و انسداد آن است. دستیابی به دندان های صاف از طریق ارتودنسی سنتی هدف ثانویه ارتودنسی فانکشنال است. ارتودنسی فانکشنال به این جنبه های ارتوپدی سلامت کلی بیمار می پردازد:

1. استخوان های اسکلتی که سر و صورت را تشکیل می دهند
2. استخوان های فک بالا و پایین و مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
3. رابطه TMJ با گردن و پشت
4. مسیر تنفسی بیمار

پس از اینکه این جنبه های ارتوپدی در حال توسعه مورد توجه قرار گرفت، می توان هر گونه درمان سنتی ارتودنسی لازم برای صاف کردن دندان های بیمار را آغاز کرد.

ارتودنسی فانکشنال چه مزایایی دارد؟

1. با گسترش قوس‌های دندانی، اغلب می‌توان فضایی برای همه دندان‌ها ایجاد کرد، که احتمال برداشتن یک یا چند دندان را کمتر می‌کند.
2. با ارتودنسی فانکشنال ظاهر صورت بهبود می‌یابد. همچنین می تواند مسائلی مانند چانه عقب افتاده و سایر مشکلات ناشی از ناهمواری دندان یا فک را برطرف کند و در نتیجه زیبایی صورت را بیشتر کند.
3. باعث اجتناب از جراحی میشود. در بسیاری از موارد، ارتودنسی فانکشنال می‌تواند به بیماران کمک کند تا از نیاز به روش‌های تهاجمی اجتناب کنند.
4. ارتودنسی فانکشنال باعث ایجاد یک راه تنفسی سالم می شود. این می‌تواند خروپف را کاهش دهد و خطر آپنه انسدادی خواب را کاهش دهد.
5. ارتودنسی فانکشنال با ایجاد بایت مناسب، می‌تواند فشار را از روی مفصل فک و عضلات اطراف آن کاهش دهد. به نوبه خود، این می تواند خطر ابتلا به سردرد، گردن درد و طیف وسیعی از علائم دیگر را از بین ببرد.
6. در ارتودنسی فاکشنال از ابزار هایی استفاده می شود که نگهداری و نظافت آنها نسبت به سایر روش‌های ارتودنسی بسیار آسان تر است.
7. لبخندی پهن تر با نیمرخی زیباتر برای بیمار به ارمغان می آورد.
8. نتایج آن با ثبات است.
9. امکان برداشتن آسان ارتودنسی برای انجام ورزش یا نواختن آلت موسیقی وجود دارد.

ارتودنسی فانکشنال چگونه انجام میشود؟

از آنجایی که ارتودنسی فانکشنال در ارتباط با رشد و تکامل بیمار بهترین عملکرد را دارد، بهتر است در زمانی که کودکان کم سن و سال هستند در حدود سن 4 یا 5 سالگی شروع شود. هرچند ارتودنسی فانکشنال برای بزرگسالان نیز قابل انجام است.
 درمان معمولاً در دو مرحله انجام می شود:

مرحله 1: برای بیماران دستگاه‌های دهانی برای رشد استخوان‌های فک بالا و پایین تعبیه می‌شود. دوره‌های درمانی معمولا بین 9 تا 18 ماه طول می‌کشد، اما گاهی اوقات طولانی‌تر است.

مرحله 2: پس از رشد فک ها و ظاهر شدن تمام دندان های دائمی، بیماران در صورت نیاز از بریس های سنتی استفاده می کنند تا دندان های خود را صاف کنند. زمان درمان معمولاً 9 تا 18 ماه دیگر طول می کشد، اما ممکن است در برخی موارد چندین سال طول بکشد.

مزایای ارتودنسی فانکشنال بیشتر صاف شدن دندان است. این روش درمانی به کودکان توانایی بیشتری برای رشد ژنتیکی خود می دهد و همچنین به اصلاح اختلالات تنفسی در خواب کمک می کند. همانطور که کام منبسط می‌شود، مجرای بینی و سینوس ها منبسط می‌شوند و به بیماران اجازه می دهد راحت تر از طریق بینی نفس بکشند. رشد مناسب مغز و بدن به اکسیژن‌رسانی در بدن بستگی دارد و انبساط کام این امر را تقویت می کند.

چگونگی انجام مرحله 1 ارتودنسی فانکشنال

در طول مرحله اول ارتودنسی فانکشنال، بیماران از دستگاه کاربردی برای رشد استخوان‌های فک بالا و پایین استفاده می‌کنند و در صورت لزوم کام باز میشود. این دستگاه ها زمانی بهترین عملکرد را دارند که ترکیبی از دندان های شیری و دائمی در دهان وجود داشته باشد. این دستگاه کاربردی که برای هدایت دندان ها به موقعیت مناسب طراحی شده است. به بیماران کمک می کند عادت های ضعیف عملکرد عضلانی را ترک کنند، شکل صورت بیمار را بهبود بخشد، دندان ها را دوباره مرتب کند و فرم قوس مناسب را ایجاد کند.

ابزار کاربردی متفاوتی در مرحله 1 در دسترس هستند، از جمله دستگاه‌های گسترش دهنده کام.

مرحله 2 ارتودنسی فانکشنال چه مدت طول می کشد؟

بعد از درمان با روش های ارتودنسی فانکشنال، گام بعدی برای بسیاری از بیماران در واقع درمان با بریس های سنتی خواهد بود. بریس ها ممکن است قابل جابجایی باشند یا بیماران می توانند از براکت های سرامیکی، فلزی یا پلاستیکی که به دندان هایشان چسبیده میشوند، انتخاب کنند. این روش معمولاً دندان‌ها را سریع‌تر با راحتی بیشتر حرکت می‌دهد.

زمان درمان متفاوت است و در برخی موارد بسته به عواملی چون سن بیمار، روش درمان و شدت مشکل تا سه سال طول می کشد. هر چه بیماران در پیروی از دستورالعمل ها کوشاتر باشند، درمان موثرتر می تواند باشد. شروع زودهنگام درمان برای کودکان نیز می‌تواند به دوره‌های زمانی درمان سریعتر منجر شود.

سخن پایانی

“ارتودنسی فانکشنال با بهبود چهار مورد ذکر شده در ابتدای مقاله از طریق روش‌های مختلف درمان ارتودنسی به دنبال کمک به رشد کامل ژنتیکی کودکان است. انبساط کام که باعث افزایش اندازه فک‌ها و مجاری تنفسی می شود، با استفاده از دستگاه فانکشنال ارتودنسی و بریس ها اتفاق می‌افتد. بنابراین فضای کافی برای رشد دندان‌ها در جای خود ایجاد می‌شود. برای کودکان، ارتودنسی فانکشنال باعث رشد مناسب صورت می‌شود. با این کار دیگر نیازی نیست دندان های دائمی را بکشید. کلینیک بارانا مشهد با ارائه خدمات ارتودنسی برای بزرگسالان و کودکان یکی از بهترین کلینیک‌های مشهد بوده و دیگر لازم نیست نگران سلامت دهان و دندان خود باشید”

سوالات متداول

آیا با بریس‌های فانکشنال میشود غذا خورد؟

با استفاده از بریس‌های متحرک فانکشنال، بیماران می‌توانند دندان‌های خود را به طور معمول تمیز کنند و همچنین آن‌ها را برای انجام ورزش‌های تماسی بیرون بیاورند. بنابراین هیچ تغییر یا اختلالی در روال شما ایجاد نمی‌شود.

چه مدت باید از بریس فانکشنال استفاده کرد؟

از آنجایی که ارتودنسی فانکشنال از عضلات فک شما برای اصلاح دندان ها و بهبود فکتان استفاده می کند، معمولاً مدت زمان استفاده از آن تقریباً 9-12 ماه است.

هدف استفاده از دستگاه‌های ارتودنسی فانکشنال چیست؟

دستگاه فانکشنال یک دستگاه ارتودنسی متحرک است که از ماهیچه های صورت و فک برای بهبود نحوه قرار گرفتن دندان ها بر روی یکدیگر استفاده می‌کند. این دستگاه ها معمولا برای بیمارانی که دندان های برجسته دارند توصیه می شود.

ارتودنسی فانکشنال متحرک بهتر است یا ثابت؟

هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند و نمی‌توان گفت کدام مورد بهتر است. پزشک با توجه به نوع و شدت ناهنجاری، دستگاه مناسب را انتخاب خواهد کرد. اما ممکن است برای کودکان، دستگاه ثابت راحت‌تر از متحرک باشد.

چند ساعت در روز باید از بریس فانکشنال استفاده کرد؟

اگر بریس فانکشنال شما متحرک است، باید به طور منظم از آن استفاده کنید؛ جز در مواقع غذا خوردن و مسواک زدن. معمولا دندانپزشکان توصیه می‌کنند بیشتر از ۴ ساعت در روز دستگاه را از دهان خارج نکنید.

دانلود PDF مقاله «ارتودنسی فانکشنال چیست و چه تاثیری بر موقعیت دندان‌ها دارد؟»

برای دسترسی به این مقاله در شرایط آفلاین، فایل pdf آن در اختیار شما قرار گرفته است. برای مطالعه فایل PDF لینک زیر را کلیک کنید:

فایل PDF مقاله