دندانپزشکی در بارداری؛ باید‌ها و نباید‌های آن

دندانپزشکی در بارداری همیشه با اما و اگرهایی همراه است. بارداری می تواند عفونت لثه، ژنژیویت، اپولیس، استفراغ حاملگی و هوس خوردن شیرینی را افزایش دهد و به تبع آن مشکلات دندانی را بیشتر کند و پوسیدگی دندان را ایجاد کند. در دوران بارداری هورمون ها بر لثه ها و دندان ها تأثیر می‌گذارند. نباید فراموش کرد سلامت دهان و دندان در بارداری بسیار مهم است. استفاده از مسواک دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید و مراجعه به دندانپزشک به حفظ سلامت دندان ها و لثه های شما در دوران بارداری کمک می کند.

اهمیت سلامت دهان و دندان در بارداری

دندانپزشکی در بارداری اهمیت بسیاری دارد؛ چراکه برخی از مشکلات دندانی می تواند بر جنین در حال رشد تأثیر منفی بگذارد. تحقیقات نشان می دهد ارتباط مستقیمی بین بیماری شدید لثه در زنان باردار و زایمان زودرس با وزن کم هنگام تولد وجود دارد. نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می آیند، ممکن است در معرض آسیب مغزی، مشکلات بینایی و شنوایی خود باشند.

در حال حاضر کلینیک دندانپزشکی زنان باردار در مشهد به صورت ویژه وجود ندارد، اما مهم است که به کلینیکی مراجعه کنید که از تجهیزات به روز و دندانپزشکان متخصص دلسوز برخوردار باشد، تا پیش از شروع هرگونه درمان شما از عوارض آن آگاه کنند. کلینیک دندانپزشکی بارانا در مشهد با ارائه خدمات برتر در خدمت سلامت مادران ایران است.

مراقبت از دندان قبل از بارداری

حفظ سلامت دهان و دندان در بارداری بسیار مهم است. اگر قبل از حاملگی مراقب دندان ها و لثه های خود باشید، احتمال کمتری دارد که به دندانپزشکی در بارداری نیاز پیدا کنید. برای این که 9 ماه بارداری را به سلامت بگذرانید، بهتر است کارهای زیر را انجام دهید:  

1. حداقل دو بار در روز دندان های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید
2. نخ دندان بین دندان هایتان یک بار در روز استفاده کنید
3. داشتن یک رژیم غذایی سالم و محدود کردن غذا و نوشیدنی های حاوی قند مانند نوشابه و فست فود
4. پرهیز از محصولات تنباکو و استعمال دخانیات و مشروبات الکی
5. مراجعه به دندانپزشک در هر 6 تا 12 ماه یکبار (اگر قصد بارداری دارید، به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا در مورد درمان هایی که می توانید قبل از بارداری انجام دهید صحبت کنید. اگر در دوران بارداری نیاز به درمان دارید، اغلب می توان بعد از سه ماهه اول، برخی از آن ها را انجام  داد.)

علل اصلی مشکلات دندانی در دوران بارداری

اگرچه بسیاری از زنان نه ماه بارداری را بدون ناراحتی دندان می گذرانند، اما حاملگی می تواند برخی از شرایط را بدتر کند یا شرایط جدیدی ایجاد کند و نیاز شما را به دندانپزشکی در ماه اول بارداری افزایش دهد. معاینات منظم و عادات بهداشتی خوب دندان می تواند به سلامت شما و کودکتان کمک کند.

برخی از زنان باردار به دندانپزشکی مراجعه می کنند و بر این مسئله تاکید دارند که قبل از اقدام به حاملگی از سلامت دهان و دندان خود مطمئن بوده‌اند، ولی در حین حاملگی خود دچار مشکل شده اند. باید دانست که به دلیل تغییرات هورمونی و حتی تغییر سبک زندگی در دوران بارداری مشکلات دندان می تواند افزایش پیدا کند. برخی از شایع ترین مشکلات دندانی در دوران بارداری به شرح زیر می باشد.

1- عفونت لثه

هورمون های دوران حاملگی می توانند برخی از بانوان را در معرض خطر مشکلات لثه قرار دهند و نیاز آن ها را به مراجعه به دندانپزشکی زنان باردار افزایش دهد. تحقیقی در این باره نشان می دهد که در هر 100 زایمان نارس، 18 مورد مادرانی بوده اند که با عفونت شدید لثه در دوران بارداری داشته اند. درنظر داشته باشید که بیماری لثه در دوران بارداری قابل درمان است.

عفونت های لثه که با نام بیماری پریودنتال آن را می شناسند، با عفونت ساختارهای نگهدارنده دندان (لثه، رباط و استخوان) مرتبط است. این نوع از بیماری  از التهاب لثه درمان نشده به وجود می آید که می تواند درنهایت به از دست دادن دندان منجر شود.

2- ژنژیویت

ژنژیویت ( التهاب لثه) حالتی است که پلاک های دندان زیر خط لثه قرار می گیرند و باعث خونریزی در لثه می شود. احتمال اینکه التهاب لثه در سه ماهه دوم بارداری رخ دهد، وجود دارد. علائم این بیماری شامل تورم لثه و خونریزی در حین استفاده از مسواک و نخ دندان است.

اگر لثه های شما خونریزی می کند، مسواک زدن را متوقف نکنید، بلکه از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید و حداقل دو بار در روز مسواک بزنید.

3- اپولیس حاملگی (گرانولوم پیوژنیک)

رشد دانه قرمز رنگ و گردی که روی لثه ظاهر می شود و می تواند به راحتی خونریزی کند. در برخی از زنان، رشد بیش از حد بافتی به نام “تومورهای بارداری” روی لثه ظاهر می شود که اغلب در سه ماهه دوم بارداری است. این تومورها سرطان نیست، بلکه فقط تورم است که اغلب بین دندان ها اتفاق می افتد. آنها ممکن است مربوط به پلاک اضافی باشند. آنها به راحتی خونریزی می کنند و ظاهری شبیه به تمشک قرمز و خام دارند. آنها معمولاً پس از تولد نوزاد ناپدید می شوند، اما اگر نگران هستید، با دندانپزشک خود در مورد برداشتن آن‌ها صحبت کنید.

به طور کلی اگر در دوران بارداری مشکلات لثه ای دارید، مهم است که قبل از زایمان توسط دندانپزشک معاینه شوید. در حالی که بسیاری از انواع مشکلات لثه ناشی از هورمون های بارداری پس از تولد برطرف می شوند، تعداد کمی از زنان ممکن است سطح عمیق تری از بیماری لثه را داشته باشند که پس از بارداری نیاز به درمان دارند.

4- استفراغ حاملگی

استفراغ می تواند به دندان آسیب برساند. هورمون های بارداری حلقه ماهیچه ای را که غذا را در داخل معده نگه می دارد، نرم می کند. رفلاکس معده (بازگرداندن غذا یا نوشیدنی) یا استفراغ همراه با تهوع صبحگاهی می تواند دندان های شما را با اسیدهای قوی معده بپوشاند.

ریفلاکس و استفراغ مکرر می تواند به سطح دندان (مینای دندان) آسیب برساند و خطر پوسیدگی دندان در حاملگی را افزایش دهد. تغییرات هورمونی در هفته های اول آنقدر زیاد است که در صورتی که فردی از قبل مشکل مختصر دندانی داشته باشد و با معضل استفراغ هم روبرو شود، ممکن است به دندانپزشکی در هفته اول بارداری هم نیاز پیدا کند.

اگر استفراغ دارید، این روش ها را امتحان کنید:

1. از مسواک زدن بلافاصله پس از استفراغ خودداری کنید. در حالی که دندان ها با اسید معده پوشیده شده‌اند، استفاده از مسواک ممکن است مینای دندان را خراش دهد
2. دهان خود را با آب معمولی به طور کامل بشویید
3. استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید را فراموش نکنید
4. اگر دهانشویه حاوی فلوراید ندارید، یک حباب خمیردندان حاوی فلوراید را روی انگشت خود قرار دهید و آن را روی دندان های خود بمالید و سپس به طور کامل با آب بشویید.

5- هوس خوردن غذاهای شیرین

برخی از زنان در دوران بارداری هوس غذایی غیرعادی دارند. اگر هوس استفاده از میان وعده های شیرین دارید، بهتر است از آن ها اجتناب کنید؛ چراکه ممکن است خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد. سعی کنید به جای آن از غذاهای کم شیرینی استفاده کنید.

اگر چیزی جز شیرینی هوس شما را برآورده نمی کند، سعی کنید گاهی اوقات گزینه های سالم تری مانند میوه های تازه را انتخاب کنید. پس از مصرف میان وعده های شیرین، دهان خود را با دهانشویه حاوی فلوراید بشویید یا دندان های خود را مسواک بزنید. برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله انواع دهانشویه را مطالعه کنید.

عادات بد در دوران حاملگی با زایمان زودرس، محدودیت رشد داخل رحمی، دیابت و پره اکلامپسی مرتبط است؛ بنابراین دقت در تغذیه می تواند بسیاری از مشکلات دندانپزشکی در بارداری را به حداقل برساند.

بی حس کننده های موضعی در دوران بارداری

اگر باردار هستید و به ترمیم یا عصب کشی دندان در مشهد نیاز دارید، لازم نیست نگران ایمنی داروهای بی‌حس‌کننده‌ای باشید که دندانپزشک شما ممکن است در طول عمل از آن استفاده کند. آنها در واقع هم برای شما و هم برای کودکتان بی خطر هستند. برخی با استفاده از ریختن ژلوفن روی دندان در بارداری، عوارض مصرف مسکن ها را کم می کنند و از طرفی درد دندان خود را هم کاهش می دهند.

مطالعه ای در شماره آگوست 2015 مجله انجمن دندانپزشکی آمریکا، گروهی از زنان باردار را که از داروهای بیهوشی مانند تزریق لیدوکائین استفاده می کردند و گروهی که این کار را انجام نداده بودند، دنبال کرد. این مطالعه نشان داد که این درمان‌ها در دوران بارداری بی‌خطر بودند، زیرا تفاوتی در میزان سقط جنین، نقایص مادرزادی، نارس بودن یا وزن نوزاد ایجاد نمی‌کنند.

تحقیقات تاکنون به این نتیجه رسیده است که هیچ مدرکی برای مضر بودن درمان دندان با داروهای بیهوشی در دوران بارداری نشان داده نشده است. هدف این تحقیق این بوده است که مشخص شود که آیا خطر قابل توجهی در ارتباط با درمان دندان با بیهوشی و نتایج بارداری وجود دارد یا خیر. درنهایت این تحقیق چنین خطری را پیدا نکرده است.

ایمپلنت دندان در بارداری

معمولا ایمپلنت دندان در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. این ممنوعیت برای حفظ سلامت مادر و جنین او ایجاد می‌شود. در طول دوران بارداری، تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی ممکن است موجب افزایش خطر عفونت، خونریزی بیش از حد و مشکلات دیگر در فرآیند بهبودی بعد از نصب ایمپلنت شود.

اگر حتما نیاز به ایمپلنت در بارداری دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما می‌تواند به شما راهنمایی کند و براساس وضعیت شما تصمیم‌های صحیح را اتخاذ کند.

ایمپنت یک درمان تهاجمی است و پروسه درمان آن سخت است. انجام ایمپلنت در بارداری به رادیوگرافی، سی تی اسکن از فک و دندان ها نیاز دارد؛ جدا از این مراحل، انجام این فرایند‌های دندانپزشکی در بارداری ممکن است استرس و بار روانی زیادی برای مادر داشته باشد که آن را به کودک هم منتقل کند.

برخی از مادران ممکن است ایمپلنت در دوران بارداری را از ابتدا شروع نکرده باشند. به این معنا که مثلا مرحله اول ایمپلنت را انجام داده اند و اکنون نوبت مرحله دوم ایمپلنت در بارداری است که حتما باید به دندانپزشک خود مراجعه کنند. در این شرایط دندانپزشک و پزشک شما است که با توجه به شرایط سلامت کلی شما تصمیم می گیرد، روند درمان ایمپلنت دندان در بارداری خود را ادامه دهید یا خیر.

عصب کشی در ماه نهم بارداری

ممکن است تا در ماه های اول بارداری دچار دندان درد شوید، اما سعی می کنید آن را تحمل کنید و در ماه حساسی مانند ماه نهم کارد به استخوان می رسد! و دندان شما به عصب کشی در ماه نهم بارداری نیاز پیدا می کند. جنین در ماه نهم در رحم مادر ریه ها و مغزش در حال تکامل است.

در این حالت تزریق یا فشار به مادر می تواند آسیب زا باشد. نشستن طولانی مدت برای مادر سخت خواهد بود. در صورت ضرورت سه ماهه دوم بهتر از ماه نهم برای عصب کشی در بارداری است و نمی توان ماه نهم را زمان مناسبی برای عصب کشی دانست.

کلینیک دندانپزشکی بارانا؛ پاسخگوی سوالات دندانی شما

حتی اگر فقط فکر می کنید باردار هستید، به مطب دندانپزشکی خود اطلاع دهید. در این شرایط بهتر است به کلینیک دندانپزشکی زنان باردار مراجعه کنید. به دندانپزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می کنید یا توصیه خاصی از پزشک خود دریافت کرده اید، اطلاع دهید.

اگر بارداری شما پرخطر است یا اگر شرایط پزشکی خاصی دارید، دندانپزشک و پزشک شما ممکن است توصیه کنند که برخی از درمان ها به تعویق بیفتند. زمانی که دندانپزشکان بدانند شما باردار هستید، اقدامات احتیاطی بیشتری انجام می دهند تا مطمئن شوند که مراقبت آن‌ها برای شما و کودک شما ایمن است.

“مراجعه به دندانپزشکی در بارداری از کارهای حساسی است که برای انجام آن باید حتما یک کلینیک معتبر را انتخاب کنید. کلینیک دندانپزشکی زنان باردار در مشهد به صورت اختصاصی وجود ندارد، اما باید در این دوران حساس به کلینیکی که متخصصان با تجربه داشته باشند و بایدها و نبایدهای این دوره را به خوبی بدانند، مراجعه کرد. کلینیک دندانپزشکی بارانا در مشهد سخت کار می کند تا سلامت دهان و دندان در بارداری را برای شما فراهم کند.”شماره‌های تماس کلینیک📞: 05137609009 – 09157609009 ساعات پاسخگویی: 9 الی 13 و 16  الی 21

سوالات متداول در رابطه با دندانپزشکی در بارداری

آیا عکسبرداری با اشعه ایکس دندان در دوران بارداری مضر است؟

خیر، عکسبرداری با اشعه ایکس در دوران بارداری بی خطر است. اگرچه تابش اشعه ایکس دندان بسیار کم است، ولی دندانپزشک یا متخصص بهداشت، شما را با یک پیش بند سربی می پوشاند که قرارگیری نواحی شکم در معرض اشعه را به حداقل می رساند. مطب دندانپزشکی شما همچنین گلوی شما را با یک قلاده سربی می پوشاند تا از تیروئید شما در برابر اشعه محافظت کند.

آیا ریختن ژلوفن روی دندان در بارداری باعث درمان درد دندان می شود؟

خوردن یا ریختن ژلوفن روی دندانی که درد می کند، یکی از روش های تسکین درد موقت برای درد دندان محسوب می شود، از آن جایی دندانپزشکی زنان باردار حساس است، استفاده از این شیوه توصیه نمی شود؛ چراکه درمان قطعی محسوب نمی شود و ممکن است عوارضی را برای فرد به همراه داشته باشد.

چگونه باید دندان درد در سه ماهه سوم بارداری را درمان کرد؟

دندان درد در هفته 30 بارداری یا همان دندانپزشکی در ماه هشتم بارداری در واقع از حساسیت بیشتری برخوردار است. البته تا حد زیادی بستگی به شیوه درمان شما دارد. آنچه لازم است بدانید این است که بی حسی های موضعی برای اقدامات دندانپزشکی در بارداری بی خطر است.

دانلود فایل PDF مقاله دندانپزشکی در بارداری

ما این امکان را فراهم کرده‌ایم که شما بتوانید از اطلاعات مفید این مقاله در حالت آفلاین هم استفاده کنید. برای دانلود فایل pdf اینجا را کلیک کنید:

دانلود PDF مقاله دندانپزشکی زنان باردار؛ بایدها و نبایدها