فاصله بین دو دندان جلو نشانه چیست؟ بستن فاصله دندان کودکان

شکاف بیش از 0.5 میلی متر در هر یک از دندان‌های شما از نظر پزشکی به عنوان “دیاستم” شناخته می شود. این مشکل می‌تواند در بزرگسالان و کودکان ظاهر شود. با بیرون آمدن دندان‌های دائمی در بیشتر کودکان، این فاصله از بین میرود. خبر خوب این است که دیاستم هیچ خطری برای سلامتی ندارد. بنابراین بستن فاصله دندان اجباری نیست. اما اگر برای دیگران قابل رویت باشد یک ایراد زیبایی به حساب می‌آید. در این مقاله علل، علائم، نحوه پیشگیری و درمان دیاستم را با هم بررسی می‌کنیم.

دیاستم چیست؟

دیاستم به شکاف بین دندان شما اشاره دارد. شکاف ممکن است در هر جایی از دندان ایجاد شود، اما بیشتر به فاصله بین دو دندان جلو گفته میشود. فاصله بین دندان‌های شما ممکن است کوچک یا بزرگ باشد. دیاستم معمولاً به بیماری دهان و لثه مربوط می‌گردد، اما تأثیر منفی بر سلامت دهان و دندان شما ندارد.

فاصله بین دو دندان بسیار طبیعی است. در بیشتر موارد، این شکاف‌ها می‌توانند خود به خود با رشد و گذشت زمان بسته شوند. هنگامی که دندان‌های شیری شروع به بیرون آمدن می‌کنند (حدود شش تا نه ماهگی)، دندان‌های جلویی ممکن است شکاف داشته باشند و فرنوم ممکن است پایین به لثه چسبیده باشد. فرنوم شایع‌ترین علت فاصله بین دو دندان جلویی است که یک تکه بافت نرم بوده و به صورت یک خط باریک بین لب‌ها و لثه‌ها قرار می‌گیرد.

علل دیاستم یا فاصله بین دو دندان

علل شکاف دندان‌های جلویی می تواند شامل موارد زیر باشد:

1. رشد طبیعی دندان:

دندان‌های شیری معمولاً بین خود فاصله دارند تا فضایی برای بیرون آمدن دندان‌های بزرگ‌تر ایجاد کنند. دندان‌های دائمی نیز هنگام بیرون آمدن بین خود فاصله دارند، اما رشد تعداد بیشتری از دندان‌های دائمی؛ به‌ویژه دندان‌های نیش اغلب به بسته شدن شکاف‌ها کمک می‌کند.

گاهی اوقات میان اندازه دندان‌ها و فک مطابقت وجود ندارد. به عنوان مثال اگر فک بزرگ و دندان‌های کوچکی دارید، فضای اضافه در دهان شما به وجود خواهد آمد که این باعث می‌شود دندان‌ها به اطراف جابجا شده و منجر به دیاستم شوند.

2. بیماری لثه:

برخی از بیماری‌های پیشرفته لثه باعث ایجاد واکنش‌های متعدد در استخوان فک شما می‌شود. این بیماری‌ها می‌توانند عامل رشد بیش از حد بافت‌های لثه شوند که در نهایت باعث ایجاد فاصله بین دو دندان می‌گردند. این رشد می‌تواند بین 2 دندان یا بیشتر باشد. هیپولازی لثه؛ یکی از شایع‌ترین بیماری‌های لثه است که منجر به رشد بیش از حد بافت می‌شود.

3. از دست دادن دندان‌های شیری:

زمانی که دندان‌های شیری می‌افتند، کودکان ممکن است دچار دیاستم موقت شوند. هنگامی که دندان‌های دائمی یا بزرگسال بیرون می‌آیند، این شکاف‌ها معمولاً بسته می‌شوند.

این نوع شکاف به اندازه کافی رایج است که دندانپزشکان آن را یک پدیده رشد طبیعی در کودکان می‌دانند. معمولاً هیچ درمانی لازم نیست. مطالعه‌ای در سال 2012 یافته‌های قدیمی‌تری را گزارش می‌دهد که این دیاستم دندان کودکان ممکن است در تقریباً دو سوم کودکانی که در آنها فقط دندان‌های ثنایای مرکزی بیرون آمده‌اند، وجود داشته باشد. (ثنایای مرکزی دو دندان صاف در جلوی فک بالا هستند)

4. عادات بد:

فشار دادن زبان و مکیدن شست چند عادت بد هستند که می‌توانند به ایجاد فاصله بین دندان‌ها کمک کنند.

5. مشکلات فرنوم:

فرنومی که احتمالاً باعث ایجاد شکاف در دندان‌ها می‌شود، فرنوم فک بالا است. داخل لب بالایی پوستی است که لب بالایی را به لثه بالایی متصل می‌کند. اگر لب بالایی خود را بالا بیاورید، باید بتوانید آن را به راحتی حس کنید. این یک نوار کوچک از بافت است که لب بالایی را به بافت لثه بین دو دندان بالایی جلو متصل می‌کند.

اگر این فرنوم بیش از حد بزرگ باشد، می‌تواند دندان‌ها را از هم جدا نگه دارد و باعث ایجاد شکاف شود. در زمانی که کودک یک ساله می‌شود، ممکن است فرنوم کوتاه شده باشد و فاصله دندان‌های شیری از بین رفته و شکاف‌ها را بسته باشد. در برخی موارد فرنوم پایین‌تر از حد معمول قرار می‌گیرد و دو دندان جلویی بالایی را از هم دور نگه می‌دارد.

6. رفلکس بلع نادرست:

هنگامی که رفلکس بلع به درستی اتفاق می‌افتد، زبان به سقف دهان فشار می‌آورد. در عوض ممکن است فرد هنگام قورت دادن، زبان خود را به دندان‌های جلویی فشار دهد. با گذشت زمان این فشار مکرر بر روی دندان‌های جلو، آنها را به جلو می‌راند و باعث ایجاد شکاف می‌شود.

7. دندان‌های اضافی:

 گاهی اوقات دندان‌های اضافی در استخوان وجود دارند که می‌توانند از بیرون آمدن دندان‌های دیگر جلوگیری کنند و در نتیجه منجر به ایجاد شکاف شوند.

برخی از کودکان یا بزرگسالان ممکن است دندان‌های کوچکی داشته باشند که خود می‌تواند دلیلی بر ایجاد دیاستم باشد. از طرفی برخی از فک‌ها نسبت به اندازه دندان‌ها تقریباً بزرگ هستند. در جایی که بین اندازه یا شکل فک‌ها و آرایش دندان‌ها تفاوت وجود دارد، دندان‌ها و فک‌ها به خوبی روی هم قرار نمی‌گیرند.

مشکلات احتمالی شکاف دندان‌های جلویی

برخی از مسائل مربوط به شکاف دندان‌های جلو ممکن است شامل موارد زیر باشد:

فاصله زیاد بین دندان‌های جلو ممکن است فضای کافی برای بیرون آمدن دندان‌های دیگر باقی نگذارد. این ممکن است مشکلاتی را در روی هم قرار گرفتن دندان‌ها در فرد ایجاد کند. با متخصص بهداشت دهان و دندان خود صحبت کنید تا به شناسایی هر گونه مشکل و پیشنهاد راه حل کمک کند. ممکن است به یک متخصص ارتودنسی ارجاع داده شوید که یک دندانپزشک است و مطالعات بیشتری را برای تخصص در تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات در تراز دندان‌ها و فک‌ها انجام داده است.

برای موارد پیچیده‌تر، ممکن است به یک متخصص پروتز دندان که یک دندانپزشک با آموزش‌های تکمیلی در ترمیم دندان‌ها است یا حتی یک جراح فک و صورت که در جراحی دندان، استخوان، فک و صورت آموزش دیده است ارجاع داده شوید. در صورتی که در مشهد سکونت دارید و فرزندتان دیاستم دارد میتوانید برای حل این مشکل به دندانپزشکی کودکان مشهد در کلینیک بارانا مراجعه کنید.

روش‌های بستن فاصله دندان

بستن فاصله دندان ممکن است ضروری نباشد؛ به خصوص اگر شکاف ناشی از عدم تطابق بین اندازه دندان‌ها و استخوان فک باشد. اما اگر فرد بخواهد شکاف را برای زیبایی از بین ببرد، دندانپزشک می‌تواند به تعیین بهترین رویکرد کمک کند. برخی از این درمان ها که جنبه زیبایی و یا درمانی دارند عبارتند از:

کامپوزیت: از این مواد برای پر کردن فاصله و یا شکاف جزئی بین دندان‌ها استفاده می‌شود.

روکش‌: نوعی پوشش دندان ساخته‌شده از چینی یا کامپوزیت است. اگر شکاف کوچک باشد، می‌توان از روکش‌هایی که فقط کمی پهن‌تر از دندان‌های طبیعی هستند برای پوشاندن شکاف استفاده کرد.

ایمپلنت: ایمپلنت دندان در مشهد به نوعی روکش دائمی دندان گفته میشود که برای پوشاندن، محافظت، ترمیم و بهبود شکل و عملکرد دندان شما استفاده می‌شود.

بریس: بریس‌ها روی دندان‌های جلویی ثابت می‌شوند و از نوارهای لاستیکی و سیم برای به هم کشیدن دندان‌ها استفاده می‌کنند.

ترازهای شفاف: به عنوان “بریس‌های نامرئی” شناخته می شوند. ترازهای شفاف مجموعه ای از قطعات شفاف پلاستیکی با قالب‌گیری سفارشی هستند که روی دندان‌ها قرار می گیرند و به آرامی آنها را حرکت می‌دهند.

فرنکتومی: نوعی جراحی برای برداشتن فرنومی که باعث ایجاد شکاف شده است می‌باشد. این کار معمولاً قبل از بسته شدن شکاف با درمان ارتودنسی انجام می شود.

جراحی دهان: در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن دندان‌های فرو رفته باشد. در صورت وجود مشکل در فک‌ها یا بهبود شکاف با درمان ارتودنسی، جراحی می‌تواند مفید باشد.

در صورت نیاز به بستن فاصله دندان، میتوانید به کلینیک دندانپزشکی بارانا مشهد مراجعه و جهت برطرف کردن این شکاف اقدام کنید.

علائم دیاستم

تنها نشانه دیاستم وجود فاصله قابل مشاهده بین دندان‌ها است. تشخیص دیاستم ساده بوده و دندانپزشک هنگام معاینه دندان‌ها شکاف را تشخیص می‌دهد. همانطور که قبل‌تر توضیح دادیم یکی از دلایل دیاستم بیماری لثه نیز می‌باشد. اگر دندان‌ها به دلیل بیماری لثه لق شوند، ممکن است فرد دچار شکاف بین دندان شود. بیماری لثه علائمی دارد که عبارتند از:

• لثه‌های قرمز روشن
• لثه‌های متورم و حساس
• خونریزی لثه
• عقب رفتن لثه
• بوی بد دهان
• لق شدن دندان ها

جلوگیری از ابتلا به دیاستم

دیاستم ژنتیکی قابل پیشگیری نیست، اما اقدامات احتیاطی خاصی وجود دارد که والدین می‌توانند برای به حداقل رساندن احتمال بروز دیاستم در فرزندان خود انجام دهند. همیشه پیشگیری دیاستم ممکن نیست. با این حال، اگر عادات یا بیماری لثه دلیل آن باشد، می‌تواند رعایت بهداشت دهان و دندان به جلوگیری از دیاستم کمک کند.

1. مسواک زدن دو بار در روز
2. نخ دندان کشیدن روزانه
3. مراجعه به دندانپزشک برای معاینه و تمیز کردن منظم
4. اجتناب از مکیدن شست و کمک به کودکان برای ترک این عادت
5. اصلاح رفلکس های نادرست بلع

عوارض فاصله بین دندان ها

وجود فاصله در بین دندان ها می تواند عوارضی را به همراه داشته باشد که در افراد مختلف شدت آن متفاوت است . در ادامه به بررسی این موارد می پردازیم:

1. اختلال در تکلم:

یکی دیگر از مواردی که ممکن است به دلیل فاصله دندانی به وجود بیاید اختلال در تکلم است. وجود فاصله در دندان های جلو باعث گیر کردن زبان و مشکلات گرفتاری  و تلفظی در هنگام صحبت کردن می شود. اگر این فاصله زیاد باشد تلفظ حروفی مانند س و چ با مشکل مواجهه می شود.

2. افزایش احتمال پوسیدگی

وجود فاصله بین دندان ها در هنگام غذا خوردن باعث گیر کردن مواد غذایی می شود. اگر بهداشت دهان و دندان رعایت نشود  به مرور زمان ذرات غذا یی باعث پوسیدگی دندان ها می شوند.

4. تغییر فرم لثه

به دلیل فاصله بین دندان ها ذرات غذایی با لثه در تماس هستند. فشار وارده بر لثه در هنگام غذا خوردت باعث تغییر فرم لثه می شود.

5. بوی بد دهان

فاصله دندانی در دندان های عقب می تواند منجربه بوی بد دهان شود. عدم دسترسی آسان ، مسواک زدن و تمیز کردن دندان های عقب را با مشکل مواجهه می کند و ذرات غذای باقی می ماندد که باعث بوی بد دهان می شوند.

نتیجه گیری

“دیاستم که بیشتر به عنوان شکاف در دندان‌ها شناخته می‌شود، اغلب در بین دو دندان جلویی بالا رخ می‌دهد. در واقع، تقریباً نیمی از کودکان زیر شش سال دچار دیاستم بین دندان‌های جلویی می‌شوند. این شکاف معمولاً تا زمانی که کودک شما هشت یا نه ساله شود به خودی خود بسته می‌شود، اما اگر پس از بیرون آمدن دندان نیش و ثنایای دائمی این شکاف به خودی خود بسته نشد؛ ممکن است کودک شما برای بستن آن به کمک دندانپزشک نیاز داشته باشد. در صورت نیاز به دندانپزشک متخصص میتوانید به کلینیک دندانپزشکی بارانا مراجعه کنید.”

سؤالات متداول

1. چه چیزی باعث بروز دیاستم می‍شود؟

شایع‌ترین علت دیاستم، اندازه دندان‌ها نسبت به اندازه استخوان فک است. اگر دندان‌ها برای دهان خیلی کوچک باشند، ممکن است فاصله بین دندان‌ها ظاهر شود. اندازه دندان‌ها و فک معمولاً ژنتیکی است، به همین دلیل است که دیاستما ممکن است در خانواده‌ها دیده شود.

2. آیا دیاستم قابل رفع است؟

بله راه‌ها زیادی برای خلاص شدن از شر دیاستم وجود دارد. اگر بین دو دندان جلویی خود فاصله دارید. بریس‌های جزئی یکی از روش‌هایی هست که می‌تواند به رفع مشکل کمک کند.

3. آیا دیاستم بر گفتار تأثیر می‌گذارد؟

گاهی اوقات فاصله بین دندان ها می تواند باعث مشکلات گفتاری مانند سر زبونی حرف زدن شود؛ به خصوص اگر فاصله بین دندان‌های جلویی باشد. درمان ارتودنسی همراه با گفتار درمانی می‌تواند به رفع مشکلات گفتاری کمک کند.

4. آیا نخ دندان باعث فاصله بین دندان ها می شود؟

خیر این یک باور غلط است که نخ دندان می تواند باعث ایجاد فاصله در بین دندان ها شود. نخ  دندان نه تنها باعث دیاستم نمی شود بلکه با کمک به افزایش بهداشت دهان خطر پوسیدگی و بیماری های لثه را نیز کاهش می دهد.

5. بهترین سن برای درمان دیاستم چه سنی است؟

بهترین سن برای درمان فاصله بین دندان ها زمانی است که تمام دندان های دائمی رشد کرده باشند و در موقعیت ثابتی قرار داشته باشند. اگر دلیل فاصله دندانی مشکلات فرنوم باشد می تواند در سنین پایین اقدام به درمان کرد.