دندان شیری و راه‌های مراقبت از آن

افتادن دندان شیری چه زمانی آغاز می‌شود؟

بازدیدها : 1491 بازدید

به دندان ‌های شیری، دندان‌های کودک یا اولین دندان نیز گفته می‌شود و اولین مجموعه دندان‌هایی هستند که رشد می‌کنند. این دندان‌ها کوچکتر و سفیدتر از دندان‌های دائمی هستند. ما فقط 20 دندان شیری داریم که در سن مشخصی در کودکی افتادن آنها آغاز می‌شود.  در ادامه این مقاله جزئیات بیشتری در مورد افتادن دندان شیری، رشد و تفاوت آنها با دندان دائمی را بررسی خواهیم کرد.

خدمات دندانپزشکی کودکان در کلینیک بارانا مشهد
جهت تماس سریع با مشاوران کلینیک دندانپزشکی بارانا مشهد، روی عکس کلیک کنید.

دندان شیری چیست؟

دندان های شیری اصطلاحی برای دندان‌های کودکان است. دندان‌ شیری در مرحله جنینی شروع به رشد می‌کند و معمولاً در حدود 6 ماه پس از تولد شروع به بیرون آمدن می کند. معمولاً 20 دندان شیری وجود دارد (10 دندان بالا و 10 دندان پایین). اکثر آنها تا زمانی که کودک حدوداً 2 و نیم ساله می‌شود رشد می‌کنند و از سن 6 یا 7 سالگی به بعد می‌افتند.

افتادن دندان شیری و سپس رشد دندان‌های دائمی به طور کلی یک امر  بدون درد است. در واقع فرزندان شما حتی ممکن است مشتاقانه منتظر آن باشند. افتادن دندان شیری معمولاً خود به خود اتفاق می‌افتد، اما ممکن است شرایط خاصی وجود داشته باشد که برای کشیدن دندان شیری کودک لازم باشد به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید. در برخی موارد، ممکن است دندان کودک خراب نشود، یا نیفتد و تا بزرگسالی باقی بماند.

دندان شیری کودکان چیست
دندان شیری، دندانی است که در نوزادی رشد کرده و پس از 6 سالگی شروع به افتادن میکند.

چه زمانی دندان شیری رشد می‌کند؟

معمولا در 6 ماهگی، دندان‌های شیری کودکان شروع به رشد میکنند. ثنایای مرکزی (دندان میانی و جلویی) جزو اولین دندان‌هایی است که در فک پایین رشد میکند. دومین دندان، درست در کنار دندان اول رشد میکند و دندان ثنایای مرکزی دوم در فک پایین نام دارد.

دندان‌های ثنایای بالایی، چهار دندانی هستند که در مرحله بعدی رشد میکنند. آخرین دندان شیری که بیرون می آید، آسیاب دوم است. 20 دندان شیری باید همگی در سن 2 و نیم سالگی کودک رشد کرده باشند. نکته قابل توجه این است که این مسئله در هر کودکی متفاوت است. در برخی کودکان، رشد دندان شیری زودتر اتفاق می افتد. اگر در مورد دندان‌های شیری فرزندتان سوال یا نگرانی دارید، از دندانپزشک یا مشاورهای دندان سوال کنید. مشاورهای خدمات دندان‌پزشکی در کلینیک بارانا آماده پاسخگویی سوالات شما در مورد دندان شیری هستند.

به توصیه دندانپزشکان، اولین ویزیت دندانپزشکی کودک شما باید قبل از رسیدن به سن 1 سالگی باشد، یعنی پس از 6 ماه بعد از رویش اولین دندان باید ویزیت شود.

زمان رشد دندان شیری
دندان‌های کودک شما حدودا در 6 ماهگی شروع به در آمدن می‌کنند

دندان‌های دائمی چیست؟

دندان های دائمی یا بزرگسال به تدریج جایگزین دندان های شیری کودک شما می‌شوند. 32 دندان دائمی وجود دارد و معمولاً زمانی که کودک شما به شش سالگی می‌رسد، دندان‌های شیری شروع به افتادن می‌کنند، و سپس رشد آنها شروع می‌شود. به این معنی که کودک شما تقریباً همزمان با ورود به دبستان شروع به از دست دادن دندان های خود می‌کند.

البته، هر کودکی متفاوت است. برخی ممکن است از دست دادن اولین دندان شیری خود را در پنج سالگی تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تا هفت سالگی طول بکشد تا افتادن اولین دندان خود را تجربه کنند.

دندان‌‌های دائمی چه تفاوتی با دندان های شیری دارند؟

تفاوت دندان شیری با دائمی را می‌توان از جنبه‌های مختلف بررسی کرد؛ که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

1. دندان دائمی ماملون دارد

یکی از تفاوت‌های‌‌ دندان شیری و دائمی وجود ماملون در دندان دائمی است. ماملون برجستگی‌هایی است که روی دندان وجود دارد؛ و به مرور زمان نیز صاف می‌شود. ماملون سبب می‌شود دندان‌های دائمی راحت‌تر رشد کنند.

2. دندان شیری سفیدتر از دندان اصلی است

اگر به دندان‌های شیری و دائمی کودک خود توجه کنید متوجه می‌شوید که دندان‌های دائمی او زردتر از دندان شیری هستند.

3. مینا و عاج دندان شیری نازک‌تر و پالپ آن بزرگ‌تر از دندان‌های دائمی است.

در نظر داشته باشید که به علت نازک‌تر بودن عاج دندان شیری، اگر این دندان‌ها پوسیده شود سریع به عصب می‌رسد. به همین دلیل باید به طور منظم کودک را جهت بررسی نزد دندانپزشک برد تا در صورت لزوم، زودتر ترمیم شود.

4. ریشه دندان شیری از دندان دائمی کوتاه‌تر است

به دلیل متصل نبودن دندان شیری به استخوان فک، اگر کودک از ارتفاع بیفتد یا به دندان ضربه وارد شود دندان شیری کنده می‌شود.

دندان‌های دائمی چگونه‌اند؟
دندان‌های دائمی پس از افتادن دندان‌های شیری رشد می‌کنند.

آیا مراقبت از دندان‌ های شیری مهم است؟

فقط به این دلیل که دندان های شیری در آینده می‌افتند به این معنی نیست که می‌توانید در این مرحله از مراقبت از دهان غافل شوید. دندان‌های شیری به اندازه دندان‌های دائمی مهم هستند. آنها نقش بسیار مهمی در رشد دندان دارند.

دندان‌های شیری نه تنها به حفظ فضای دندان‌های دائمی کودک شما کمک می‌کنند، بلکه به درست جویدن و صحبت کردن کودک شما نیز کمک می‌کنند. عدم مراقبت از دندان های شیری ممکن است منجر به پوسیدگی دندان شود که می تواند باعث درد و تورم دهان و لثه کودک شما گردد. از دست دادن زودهنگام دندان‌های شیری به دلیل پوسیدگی ممکن است منجر به افتادن دندان‌های مجاور و ناهماهنگی دندان‌های دائمی شود.

به همین دلیل مهم است که عادات دهانی خوب را از سنین پایین در کودک خود پرورش دهید تا مطمئن شوید که کودک شما دندان‌های سالم و لبخندی عالی برای زندگی دارد. مراقبت از دندان‌های شیری نیز تمرین بسیار خوبی برای مراقبت از دندان‌های دائمی است. به کودک خود شروعی عالی و سالم برای دندان‌های دائمی آموزش بدهید!

نگهداری درست از دندان شیری
مراقبت از دندان و دهان باید از سنین پایین کودک شروع شود.

چه زمانی دندان های شیری می افتند؟

افتادن دندان شیری مانند نحوه رویش آنها که برای هر فردی متفاوت است در سنین مختلف صورت می‌گیرد. در ادامه ترتیب افتادن دندان شیری و رویش دندان دائمی را ذکر کرده‌ایم.

1. ثنایای مرکزی

از آنجایی که دندان‌های ثنایای مرکزی پایین اولین دندان‌هایی هستند که در حدود 6 ماهگی ظاهر می‌شوند، این دندان‌ها اولین دندان‌هایی هستند که در سنین 6 یا 7 سالگی لق می‌شوند و فضا را برای دندان‌های دائمی کودک شما باز می‌کنند.

2. ثنایای جانبی

پس از افتادن دندان‌های ثنایای مرکزی، دندان شیری بعدی دندان‌های ثنایای جانبی (در کنار دندان های ثنایای مرکزی) کودک شما خواهند بود. معمولاً ابتدا ثنایای جانبی فوقانی شل می‌شوند و عموما بین 7 تا 8 سالگی اتفاق می‌افتد.

در این مرحله، کودک شما باید با تجربه از دست دادن دندان بیشتر آشنا شود. در حالت، دیگر نباید یک تجربه ترسناک باشد، زیرا او قبلاً چهار دندان را قبل از دندان‌های ثنایای جانبی از دست داده است.

3. مولرهای اولیه

دندان‌های آسیاب شیری (همچنین به عنوان مولر اول شناخته می‌شوند) معمولاً هنگام افتادن یا جایگزینی با مولرهای دائمی دردناک نیستند. این مولرهای اولیه اولیه معمولاً در سنین 9 تا 11 سالگی می‌افتند.

4. مولرهای دوم و دندان نیش

آخرین دندان‌های شیری که می‌افتند، دندان نیش و مولر دوم نام دارند. افتادن دندان نیش معمولا در سن 9 تا 12 سالگی اتفاق می‌افتد. این در حالی است که دندان‌های آسیاب دوم اولیه آخرین دندان آخرین دندان‌های شیری‌ای هستند که می‌افتند. افتادن این دندان‌ها در سن 10 الی 12 رخ میدهد.

با رشد کودک، فک اون بزرگتر میشود و توانایی این را دارد که دندان‌های دائمی بزرگتر را جای دهد. کودک در سن 13 سالگی باید تمام دندان‌های دائمی را داشته باشد.

ترتیب افتادن دندان شیری کودکان
همانطور که کودک شما رشد می کند، فک او نیز رشد می کنند تا دندان‌های دائمی بزرگتر را در خود جای دهند

چگونه دندان‌های شیری می‌افتند؟

دندان های شیری معمولا با رویش دندان‌های دائمی بیرون زده و لق می‌شوند. سپس دندان لق پس از چند روز یا حتی چند هفته خواهد افتاد. کودک شما ممکن است به دلیل لق شدن دندانش در غذا خوردن دچار مشکل شود. اگر این اتفاق افتاد، می‌توانید تکه‌های کوچک‌تر و یا لقمه‌ای به او غذا بدهید تا جویدن آن آسان‌تر شود. همچنین می‌توانید غذاهای نرم تری مانند کیوی، توت فرنگی و سبزیجات پخته به کودک خود بدهید.

معمولاً نیازی به مداخله و کشیدن دندان شیری لق نیست. فقط اجازه دهید طبیعت مسیر خود را طی کند اما به کودک خود یادآوری کنید که عادت خوب مسواک زدن را ادامه دهد. مسواک زدن منظم ‌می‌تواند به بیرون آمدن آسان دندان بدون درد و خونریزی بسیار کم کمک کند. پس از افتادن دندان به خصوص اگر خونریزی داشت، کودک خود را وادار کنید تا با مقداری آب نمک غرغره کند. نیازی نیست که کودک شما مسواک زدن را متوقف کند. مسواک زدن دو بار در روز باید حفظ شود.

والدین بر این باورند که دندان های شیری لق شده باید زودتر برداشته شوند تا از انحراف دندان‌های دائمی جلوگیری شود. این در واقع درست نیست. اگر کودک شما با رشد دندان‌های دائمی مشکل دارد، برداشتن دندان لق این مشکل را حل نمی کند. در بسیاری از موارد، برداشتن آنها به دلیل کمبود فضای موجود، دندان های دائمی را تشویق نمی کند تا در موقعیت صحیح رشد کنند.

اگر فضای اضافه‌ای در فک وجود داشت، پس از افتادن دندان شیری، طبیعی و معمول است که دندان دائمی در حال رشد به طور طبیعی تغییر موضع دهد.

چگونگی افتادن دندان شیری کودکان
با لق شدن دندان کودک، اقدام به کشیدن آن نکنید و اجازه دهید روند طبیعی طی شود.

مراقبت‌های پس از افتادن دندان شیری

  • از کودکتان بخواهید که دهان خود را با یک محلول آب نمک بشوید تا به تمیز کردن لثه‌هایش کمک کند.
  • از مقداری گاز برای پوشاندن ناحیه‌ای که دندان افتاده است استفاده کنید و آنها را تشویق کنید که تف نکنند، زیرا باعث خونریزی می‌شود.
  • در صورت وجود درد یا ناراحتی، پس از قطع خونریزی، یک پارچه سرد و مرطوب در ناحیه خالی دندان بگذارید.

به فرزندان خود بیاموزید که هر روز دندان‌ها را با محصولات مراقبت از دندان مسواک بزنند. اگر کودک شما برای تف کردن خمیر دندان بسیار کوچک است و خمیر دندان را می بلعد، بهتر است تا زمانی که مسواک زدن خود را بهبود بخشد، از یک محصول بدون فلوراید استفاده کنید.

نحوه مراقبت، پس از افتادن دندان شیری
به فرزندان خود بیاموزید که هر روز دندان‌ها را با محصولات مراقبت از دندان مسواک بزنند.

چرا دندان شیری باید کشیده شود؟

معمولا دندان شیری تنها در صورتی کشیده می شود که آسیب جدی ببیند. به عنوان مثال، در یک آسیب جدی، ممکن است ترک خورده، لق شده یا نهفته شده باشد در این صورت لازم است نیاز به کشیدن داشته باشد.

کشیدن دندان شیری در صورتی واجب است که به طور قابل توجهی پوسیده یا عفونی شده باشد. در صورتی که پر کردن یا عصب کشی برای نجات دندان های شیری کافی نباشد، ترجیحا کشیده می‌شوند؛ زیرا از گسترش عفونت به بقیه دهان جلوگیری می‌کند و دندان درد کودک شما را از بین می‌برد.

اولویت با این است که دندان شیری حفظ شده و کشیده نشود. چرا که کشیدن زود هنگام باعث ایجاد عوارض در زمان رشد دندان دائمی شود. دندان های شیری باعث شکل گرفتن مسیر درست برای کمک به رشد دندان‌های دائمی میشوند. در واقع این مسیر باید از سن 4 تا 7 سالگی شکل بگیرد تا دندان دائمی هنگام رشد از آن پیروی کند.

در صورتی که دندان شیری پیش از اینکه دندان دائمی رشد کند کشیده شود، بستری فراهم میشود که دندان‌ها جا به جا شوند و این فضای خالی را پر کنند. اگر برای مثال دندان آسیای شیری دچار پوسیدگی شود و مجبور شوید که دندان کودک را بکشید، باید فضای خالی آن با فضانگهدارنده پر شود. در این حالت فضای دندان تا رشد دندان دائمی حفظ می‌شود تا در موقعیت و زمان مناسب دندان رشد کند. به این صورت دیگر نیاز به ارتودنسی کودک نیست و رشد دندان طبیعی انجام می‌شود.

چرا دندان شیری باید کشیده شود
کشیدن دندان شیری در صورتی واجب است که به طور قابل توجهی پوسیده یا عفونی شده باشد.

سوالات متداول

چگونه بفهمم که آیا دندان کودک باید کشیده شود؟

اگر ریشه دندان به سختی تکان می‌خورد یا شل می‌شود یا اگر کودک شما احساس درد می کند، آن را نکشید. هنوز دندان ریشه دارد و آماده برداشتن نیست. دندان باید به راحتی بیفتد هرگز از روش‌های سنتی کشیدن دندان استفاده نکنید.

آیا می توان زودتر از زمان رشد دندان دائمی، دندان شیری کودک را کشید؟

کشیدن دندان قبل از آماده شدن دندان دائمی منجر به درد، عفونت و همچنین آسیب به بافت می‌شود. اگر یک دندان قبل از زمانش کشیده شود، می‌تواند بر روی رشد دندان دائمی تاثیر بگذارد.

آیا لق شدن دندان برای یک کودک 5 ساله طبیعی است؟

به طور متوسط، دندان شیری کودکان در حدود 6 سالگی شروع به لق شدن می‌کنند. اما این میانگین است. برخی از کودکان اولین دندان لق خود را در سن 4 سالگی یا حتی در سن 8 سالگی تجربه می‌کنند.

یک کودک شش ساله چند دندان لق باید داشته باشد؟

هر چهار دندان مرکزی که به عنوان ثنایای پایین و بالا شناخته می‌شوند، معمولاً در محدوده 6 تا 8 سال می‌افتند. دندان‌های تیز کنار آن‌ها (که دندان نیش یا کاسپید نامیده می‌شود) و همچنین دندان‌های آسیاب اول کمی دیرتر یعنی حدود 9 تا 12 سالگی ترک می‌کنند. دندان‌های آسیاب دوم اغلب آخرین دندان‌هایی هستند که می‌افتند.

آیا کشیدن دندان به کودک آسیب می‌رساند؟

البته که مقداری درد وجود دارد زیرا بافت‌ها در طول کشیدن دندان دچار اختلال می‌شوند. همچنین ممکن است خونریزی خفیفی وجود داشته باشد که به اندازه‌ای است که بزاق برای چند ساعت تغییر رنگ دهد.

لطفا به این مطلب امتیاز بدهید

2 دیدگاه

  1. سلام. وقت بخیر
    دندان های شیری پسر من نسبت به همکلاسیاش خیلی زودتر افتاده
    میخواستم بدونم این موضوع نگران کننده هست ؟

    لیلا داوودی
    1. سلام. وقت بخیر
      خیر. یک محدوده سنی طبیعی (6 تا 12 سالگی) برای افتادن دندان شیری وجود دارد. برای یک کودک ممکن است در ابتدای این محدوده اتفاق بیفتد و برای کودک دیگر در انتهای آن؛ ولی هر دو نرمال هستند. فقط در صورت خروج از محدوده سنی طبیعی، برای بررسی‌های دقیق به دندانپزشک مراجعه کنید.

      زهره لطفی

دیدگاهتان را بنویسید

نام و سوال خود را در باکس زیر وارد کنید و دکمه فرستادن دیدگاه را بزنید، در سریعترین زمان به سوال و نظرات شما پاسخ خواهیم داد